ଦୁର୍ଗମ ଗ୍ରାମ ଗୁଚାଗୁଡ଼ାରେ ଧୁମଧାମ ରେ ପାଳନ ହେଲା ‘ରଜ’ ପର୍ବ — ପାରମ୍ପରିକ ଉଲ୍ଲାସର ଅନନ୍ୟ ଉଦାହରଣ
ଝରିଗାଁ, ୧୫ / ୬ (ନକୁଳ ଭତ୍ରା ): ଏକତା, ପାରମ୍ପରିକତା ଓ ନାରୀ ପ୍ରତି ସମ୍ମାନ ଭାବନାର ଚିତ୍ର ଅଙ୍କିତ କରିଥାଏ ଓଡ଼ିଆ ଲୋକଜୀବନର ଅମୂଲ୍ୟ ଉତ୍ସବ "ରଜ"। ଏହି ଉତ୍ସବ ଏବେ ବନ୍ଦ ଗାଁ ଦୁର୍ଗମ ଅଞ୍ଚଳରେ ମଧ୍ୟ ସମାନ ଉଲ୍ଲାସ ଓ ଉତ୍ସାହରେ ପାଳିତ ହେଉଛି — ଯାହାର ଏକ ଅଦ୍ଭୁତ ଦୃଶ୍ୟ ମିଳିଛି ନବରଙ୍ଗପୁର ଜିଲ୍ଲା ଝରିଗାଁ ବ୍ଲକ ଅନ୍ତର୍ଗତ ଚାଟିଗୁଡ଼ା ପଞ୍ଚାୟତର ଗୁଚାଗୁଡ଼ା ଗ୍ରାମରେ। ଦ୍ଵିତୀୟ ଦିନ ରଜରେ, ଗାଁ ମହିଳାମାନେ — ଝିଅ ଠାରୁ ମାଆ ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ — ନୂଆ ବେଶ ଓ ପାରମ୍ପରିକ ଅଳଙ୍କାର ରେ ସୁସଜ୍ଜିତ ହୋଇ ଉତ୍ସବରେ ଭାଗ ନେଇଥିବା ଦୃଶ୍ୟ ଏକ ସଜୀବ ସଂସ୍କୃତିର ଦ୍ରଷ୍ଟାନ୍ତ ରୂପେ ଦେଖା ଦେଇଛି । ଗାଁରେ ଦୁର୍ଗମତା ଥିଲେ ମଧ୍ୟ ଏହି ପାରମ୍ପରିକ ଉତ୍ସବକୁ ପାଳନ କରିବା ଉପରେ ଲୋକଙ୍କର ଉତ୍ସାହ ଅପରିମିତ। ମହିଳା ଶରୀରର ପବିତ୍ରତାକୁ କେନ୍ଦ୍ର କରି ଉତ୍ସବ ରୂପେ ଓଡ଼ିଆ ଧର୍ମସାହିତ୍ୟ ଓ ସାମାଜିକ ଆଚାରରେ ବିଶେଷ ଅନ୍ତର୍ଗତ ରହିଥିବା ‘ରଜ’ ପାଳନ ଏଠି ନିଆରା ଢଂଗରେ ଘଟିଛି। ଗୁଚାଗୁଡ଼ା ଗ୍ରାମ ଏହି ପାଳନ ମାଧ୍ୟମରେ ଆହୁରି ଏକ ନିଦର୍ଶନ ଦେଲା — ଯେ, ଦୁର୍ଗମତା ଓ ସାଧନା ଅଭାବ ଥିଲେ ମଧ୍ୟ ସଂସ୍କୃତି ଓ ପାରମ୍ପରିକତାକୁ ବଞ୍ଚାଇ ରଖିବା ଉପରେ ଆମ ଗ୍ରାମ ଓ ତାଙ୍କ ନାରୀ ଶକ୍ତି ଦୃଢ଼।
ଝରିଗାଁ, ୧୫ / ୬ (ନକୁଳ ଭତ୍ରା ): ଏକତା, ପାରମ୍ପରିକତା ଓ ନାରୀ ପ୍ରତି ସମ୍ମାନ ଭାବନାର ଚିତ୍ର ଅଙ୍କିତ କରିଥାଏ ଓଡ଼ିଆ ଲୋକଜୀବନର ଅମୂଲ୍ୟ ଉତ୍ସବ "ରଜ"। ଏହି ଉତ୍ସବ ଏବେ ବନ୍ଦ ଗାଁ ଦୁର୍ଗମ ଅଞ୍ଚଳରେ ମଧ୍ୟ ସମାନ ଉଲ୍ଲାସ ଓ ଉତ୍ସାହରେ ପାଳିତ ହେଉଛି — ଯାହାର ଏକ ଅଦ୍ଭୁତ ଦୃଶ୍ୟ ମିଳିଛି ନବରଙ୍ଗପୁର ଜିଲ୍ଲା ଝରିଗାଁ ବ୍ଲକ ଅନ୍ତର୍ଗତ ଚାଟିଗୁଡ଼ା ପଞ୍ଚାୟତର ଗୁଚାଗୁଡ଼ା ଗ୍ରାମରେ। ଦ୍ଵିତୀୟ ଦିନ ରଜରେ, ଗାଁ ମହିଳାମାନେ — ଝିଅ ଠାରୁ ମାଆ ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ — ନୂଆ ବେଶ ଓ ପାରମ୍ପରିକ ଅଳଙ୍କାର ରେ ସୁସଜ୍ଜିତ ହୋଇ ଉତ୍ସବରେ ଭାଗ ନେଇଥିବା ଦୃଶ୍ୟ ଏକ ସଜୀବ ସଂସ୍କୃତିର ଦ୍ରଷ୍ଟାନ୍ତ ରୂପେ ଦେଖା ଦେଇଛି । ଗାଁରେ ଦୁର୍ଗମତା ଥିଲେ ମଧ୍ୟ ଏହି ପାରମ୍ପରିକ ଉତ୍ସବକୁ ପାଳନ କରିବା ଉପରେ ଲୋକଙ୍କର ଉତ୍ସାହ ଅପରିମିତ। ମହିଳା ଶରୀରର ପବିତ୍ରତାକୁ କେନ୍ଦ୍ର କରି ଉତ୍ସବ ରୂପେ ଓଡ଼ିଆ ଧର୍ମସାହିତ୍ୟ ଓ ସାମାଜିକ ଆଚାରରେ ବିଶେଷ ଅନ୍ତର୍ଗତ ରହିଥିବା ‘ରଜ’ ପାଳନ ଏଠି ନିଆରା ଢଂଗରେ ଘଟିଛି। ଗୁଚାଗୁଡ଼ା ଗ୍ରାମ ଏହି ପାଳନ ମାଧ୍ୟମରେ ଆହୁରି ଏକ ନିଦର୍ଶନ ଦେଲା — ଯେ, ଦୁର୍ଗମତା ଓ ସାଧନା ଅଭାବ ଥିଲେ ମଧ୍ୟ ସଂସ୍କୃତି ଓ ପାରମ୍ପରିକତାକୁ ବଞ୍ଚାଇ ରଖିବା ଉପରେ ଆମ ଗ୍ରାମ ଓ ତାଙ୍କ ନାରୀ ଶକ୍ତି ଦୃଢ଼।
